Jacobskruiskruid

Jacobskruiskruid komt meer en meer voor. De steeds grotere aanwezigheid van deze plant is een gevolg van de huidige, steeds droger wordende, weersomstandigheden. Het Jacobskruiskruid is namelijk een plant die alleen kan ontkiemen op kale, verstoorde grond. Ook zones waar door de droogte alle andere planten zijn verdroogd, zijn een ideale groeiplek voor deze plant.

Het kruid wordt tot een kleine meter hoog en is herkenbaar door haar kleine gele bloemen die bovenaan de plant in groepjes bloeien.

Een giftige plant

We merken enige ongerustheid over de planten op bij vee- en paardenhouders. Paniek over dit kruid is niet nodig, enige voorzichtigheid en opmerkzaamheid is wel aangeraden.

Jacobskruiskruid bevat veel alkaloïden. Deze stof is niet direct giftig, maar wordt door de lever omgezet naar een giftige stof. Bij langdurige of overvloedige opname kan dit leverbeschadiging creëren en vergiftiging doen ontstaan. Van nature uit zullen grazers deze planten niet opeten, met enige uitzondering als er geen alternatief eten beschikbaar is. Jacobskruiskruid is namelijk zeer onsmakelijk.

In het verleden is er al frequent onderzoek uitgevoerd naar de eventuele gevolgen van de aanwezigheid van het Jacobskruiskruid maar men concludeert dat er nooit ernstige situaties voorvallen. Ook navraag bij dierenartsen leert dat zij in de praktijk nooit koeien of paarden tegen komen die sterven na het eten van het Jacobskruiskruid. Het is dus helemaal niet nodig om het risico op vergiftiging van dieren door Jacobskruiskruid te gaan overschatten. Het is natuurlijk altijd goed om voorzichtig te zijn en met een kritische blik naar weides van grazende dieren te kijken. Maar dat geldt voor meer zaken dan enkel de aanwezigheid van deze specifieke plant. Er zijn heel wat giftige plantensoorten waar dieren niet van eten.

Het grootste risico van vergiftiging van Jacobskruiskruid bestaat erin, dat het kruid zou terechtkomen in hooi of kuilgras. Het droog- en conserveringsproces zorgt er namelijk voor dat de kleur en smaak verdwijnt. De gifstoffen blijven ondanks dit proces nog actief. Alleen merken dieren de plant niet meer op.

Wat kan u doen om vergiftiging te voorkomen?

Inspecteer zorgvuldig aangekocht voer, indien dit niet van een betrouwbare leverancier komt. Hooi je zelf, controleer de weide vooraf op de aanwezigheid van Jacobskruidkruid. Voorkom daarnaast overbegrazing van weiden waar dit kruid in voorkomt, en zorg altijd voor voldoende gras of een alternatief voer. Indien dit laatste niet mogelijk is, is het het meest veilig om alleen schapen en geiten te laten grazen. Zij zijn relatief ongevoelig voor de effecten van de stoffen in vergelijking met andere grazers.

Er is geen remedie voor vergiftiging van Jacobskruiskruid. Ziekte treedt pas op na maanden of jaren en wordt pas zichtbaar door chronische leveraandoeningen. Enkel na langdurige en grote opname van het kruid kan een dier ziek worden van het kruid. Een hapje van het kruid is dus zeker niet dodelijk.

Indien je de planten toch wenst te verwijderen, doe je dit best vóór de bloeifase. Op die manier kan het zaad zich niet verspreiden en ga je dus het meest effectief te werk. Je kan het kruid uitfrezen of uittrekken waar nodig.

Jacobskruiskruid toch ook geliefd

Langs de andere kant is het kruid zeer geliefd bij insecten. Deze plant is een grote bron van nectar en dus heel waardevol voor de biodiversiteit. Bijen en hommels zijn fervente bezoekers van de gele bloemetjes. Daarnaast zijn er heel wat insectensoorten die het Jacobskruiskruid verkiezen om hun eitjes op te nesten. Het blad is daarbij zeer voedzaam voor larven.

De Vlinderstichting in Nederland deed een onderzoek naar het aantal soorten insecten dat de bloemen van het kruid bezoekt en kwam met een indrukwekkende lijst van liefst 150 soorten dagvlinders, nachtvlinders, kevers, vliesvleugelen, bijen, vliegen en zweefvliegen. Voor veel (nacht)vlinders is Jacobskruiskruid een waardplant. Al met al een goede reden om Jacobskruiskruid te laten staan op plaatsen waar de plant geen kwaad kan !

Wat de publieke bermen betreft, zien we dan ook geen enkele reden om deze, voor veel insecten zeer waardevolle, plant te gaan bestrijden.

Andere giftige planten

Voor meer info over andere giftige planten, verwijzen we je graag door naar de website van Vlaanderen.

Feiten en fabels

Vaak komt de onzekerheid door onwetendheid. Wens je nog meer info over Jacobskruiskruid, kijk gerust eens op www.jakobskruiskruid.com.